UKŁAD RUCHU
Bierną częścią układu ruchu jest szkielet człowieka, jest on konstrukcją nośną, która stanowi rusztowanie do przyczepu mięśni. W naszym organiźmie znajduje się ok. 200 kości. Ze względu na budowę zewnętrzną podzielono je na kilka grup.
Pierwszą stanowią KOŚCI DŁUGIE, których długość znacznie przewyższa grubość i szerokość. Składają się one ze sztywnego trzonu( w środku którego jest jama szpikowa, która w początkowym etapie naszego życia produkuje krew, a później wypełnia się tłuszczem) i 2 sprężystych nasad, które kostnieją wraz z zatrzymaniem wzrostu człowieka czyli pomiędzy 18- 21 rokiem życia. Przykładem kości długich są: kość ramieniowa, udowa, łokciowa, promieniowa, piszczelowa i strzałkowa.
Druga grupę stanowią KOŚCI PŁASKIE, które mają małą grubość. Pełnią one funkcje przyczepu mięśni i produkcji krwi przez całe życie, są to np: kości czaszki, łopatki i miednica.
Kolejnym rodzajem są KOŚCI KRÓTKIE mające jednakową długość i szerokość. Do tej grupy zalicza się kości śródstopia i nadgarstka.
Najbardziej nieregularny kształt mają KOŚCI RÓŻNOKSZTAŁTNE tj. kręgi.
Wśród połączeń kości można wyróznić 2 rodzaje: ścisłe i ruchome. Ścisłymi połączeniami są kościozrosty (czaszka, miednica) i chrząstkozrosty(mostek i żebra, spojenie łonowe). Połączeniami ruchomymi sa stawy. Wyróżniamy ich 4 rodzaje: zawiasowy (pracujący w jednej płaszczyźnie, np. ramieniowo- łokciowy), kulisty (umożliwiający ruch w wielu płaszczyznach np. staw barkowy), obrotowy (między pierwszym, a drugim kręgiem szyjnym) i siodełkowy (kciuk).
Szkielet człowieka można podzielić na dwie części: pierwszą stanowi szkielet osiowy (czaszka, kręgosłup, żebrai mostek), druga część to szkielet kończyn górnych oraz dolnych wraz z obręczami.
W budowie czaszki człowieka można wyróznić mózgoczaszkę i trzewioczaszkę. Mózgoczaszka odpowiedzialna jest głównie za ochronę mózgowia, tworzą ją kosci: czołowa (współtworzy oczodoły) , 2 ciemieniowe, 2 skroniowe (znajdują się w nich najważniejsze elementy narządu słuchu i równowagi) oraz potyliczna (otwór potyliczny wielki łączy jamę mózgoczaszki z kanałem kręgowym kręgosłupa).
Twarzoczaszka otacza początkowe odcinki dróg pokarmowych i oddechowych, oraz chroni narządy zmysłow jak np. wzroku, węchu czy smaku. W skład trzewioczaszki wchodzą dwie kości szczękowe, dwie nosowe, 2 jarzmowe, łzowe i klinowe. Jedynym ruchomym elementem czaszki jest żuchwa składająca się z trzonu i dwóch gałęzi.
Klatkę piersiową tworzą kręgi piersiowe kręgosłupa, łukowato wygięte żebra (przymocowane stawami do kręgosłupa i mostka) oraz mostek. Razem tworzą mocną, ale lekka i sprężystą obudowę narządów wewnętrznych i stanowią mechanizm zasysania powietrza. 7 pierwszych par żeber jest zrośnięta z mostkiemi sa nazywane prawdziwymi, 3 kolejne pary to żebra rzekome  złaczone ze chrząstkami żeber połozonych wyżej, a 2 ostatnie pary to żebra wolne, niezrośnięte.
Kręgosłup zbudowany jest z 33- 34 kręgów. Odcinek szyjny jest zbudowany z 7 kręgów, piersiowy z 12, lędźwiowy z 5, krzyżowy 5, a guziczny od 3-5. Odcinek krzyżowy i guziczny sa zrośnięte w kości- guziczną i krzyżową. Kręgosłup jest podwójnie esowaty odcinek szyjny jest wychylony do przodu (lordoza), odc. piersiowy do tyłu (kifoza) i tak kolejno. Najbardziej nietypowe są dwa pierwsze kręki: dźwigacz (atlas) oraz obrotnik. Pierwszy nie ma trzonu i osadzona jest na nim czaszka, drugi ma bolec. Miedzy trzonami kręgów znajdują się dyski (krążki międzykręgowe). Przestrzeń między trzonami kręgów, a łukami tworzy kanał kręgowy chroniący rdzeń kręgowy.

Obręcz barkowa składa się z 2 łopatek, których grzebień ulepsza przyczep mięśni, a wyrostek barkowy i kruczy tworzą panewkę dla stawu barkowego. Kości kończyny górnej to: ramienna, przedramieniowe: łokciowa i promieniowa oraz kości ręki: nadgarstka (2 szeregi kości), śródręcza (5 kości), palców- paliczki (2 w kciuku, 3 w pozostałych).
Obręcz miednicza- tworzą ją parzyste kości: biodrowe, łonowe, kulszowe, które zrośnięte są w kość miedniczną. Każdą kończynę dolną tworzą kości: udowa, podudzia (głowna piszczelowa i strzałkowa) i stopy (nastopek, piętowa, śródstopia i palce z paliczków). W miejscu połączenia trzch kości miednicy znajduje się panewka stawu biodrowego, w która wsunięta jest głowa masywnej kości udowej. Staw kolanowy współtworzy rzepka, która ogranicza ruchy kolana. Staw skokowy współtworzą kości piszczelowa i strzałkowa i łączy on podudzie i stopę.

to moja forma nauki zamiast sie uczyc pisze

Układ mięśniowy jest czynną częścią układu ruchu i składa się z ponad 450 mięśni, ktore przeciętnie stanowią 40% masy naszego ciała. Typowy mięsień zbudowany jest z brzuśćca i ścięgien. Omięsna obudowuje mięsień i utrzymuje go w kształcie, a także chroni z zewnątrz. Brzusiec jest skupieniem włókien mięśniowych, ma czerwone zabarwienie z powodu czerwonego barwnika mioglobiny. Zbudowane z tkanki łącznej włóknistej ścięgna umożliwiają silne przymocowanie mięśnia do kości. Mięsnie mają zdolność do aktywnego kurczenia się, ale ich rozkurcz jest aktem biernym. Rozkurcz umożliwiają mięśnie działające antagonistycznie. Możemy wyróżnić dwie grupy czynnościowe mięśni: zginacze i prostowniki. Mięśnie wykonujące tę samą czynność nazywamy synergistycznymi np. międzyżebrowe, czy tułowia. Mięśnie z brzuśccem to inaczej mięśnie wrzecionowate, mogą mieć jedną głowę, dwie, trzy, albo cztery.
Mięśnie proste to np. mięsień brzucha. Żucia to m.in. żwacz unoszący żuchwę do przodu i mięsień skroniowy cofający ją. Mięśnie oddechowe to międzyżebrowe, czy przepona. Mięśnie mimiczne powodują, że mamy rozpoznawalny wyraz twarzy (okrężny oka, okrężny ust). Mięsień mostkowo- obojczykowo- sutkowy utrzymuje głowę.  Do mięśni tułowia zaliczamy mięsień piersiowy większy, międzyżebrowe zewnętrzne, prosty brzucha, najszerszy grzebietu. W ruchach kończyny górnej ważną rolę odgrywa mięsień naramienny-podnoszący ramię do góry i biceps- mięsięń dwugłowy ramienia. Mięsień czworogłowy uda zgina udo w stawie biodrowym i prostuje w stawie kolanowym. Mięsień brzuchaty łydki bierze udział w zginaniu kolana i stopy.
Mięśnie poprzecznie prążkowane skracają się  przez skurcz miofibryli, kiedy filamenty aktynowe wchodzą pod filamenty miozynowe. Żródłem energii do tego potrzebnej jest  hydroliza ATP do ATD. ATP działą krótkotrwało więc do utrzymania skurczu potrzebny jest zmodyfikowny aminokwas- fosfokreatyna, która odtwarza ATP przez kilka sekund. Jednocześnie zostaje uruchomiony proces utleniania glukozy w mięśniach. Najpierw beztlenowo do pirogronianu i potem tlenowo do CO2i H2O. Ten zapaz energii starcza na średnio kilkanaście minut biegu. Przy większym wysiłku organizm sięga do glikogenu, który z wodą tworzy glukozę i do tłuszczów. Kiedy mięśniom brakuje tlenu, szcególnie u osób o słabej kondyncji, nie mogą spalać glukozy lub kw. tłuszczowych. Rozkładają wtedy beztlenowo glukozę do pirogronianu i dalej do kwasu mlekowego.